το νερό νεράκι...

Το νερό είναι άμεσα συνυφασμένο με την επιβίωση και την πρόοδο του ανθρώπου. Τα τελευταία χρόνια όμως, αυτό το πιο βασικό αγαθό για την ύπαρξη της ζωής και την οργάνωση της ανθρώπινης κοινωνίας, είναι αγαθό ανεπαρκές, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε διεθνή κλίμακα.

Η ανάγκη για όλο και μεγαλύτερη αξιοποίηση των υδατικών πόρων αλλά και για εύρεση νέων υδατικών πόρων προκύπτει από την αύξηση του πληθυσμού και τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες σε νερό και τροφή αλλά και από την ανάπτυξη που δημιουργεί δραστηριότητες και επομένως μεγαλύτερες ποσότητες νερού. Τα φαινόμενα αυτά αν συνδυαστούν με την εξαιρετικά περιορισμένη ποσότητα γλυκού νερού στον πλανήτη μας (περίπου 0,33% της συνολικά εκτιμώμενης ποσότητας νερού στη γη) κάνουν επιτακτική την ανάγκη ανάπτυξης συστημάτων ελέγχου και διαχείρισης που αποβλέπουν στην βέλτιστη διάθεση των υδατικών πόρων.

Έχει εκτιμηθεί ότι το γλυκό νερό του πλανήτη μας, ανέρχεται περίπου σε 3.8 X 10¹⁶ m³ και ότι αποτελεί το 2.8% περίπου του ολικού νερού του. Το υπόλοιπο 97.2% βρί­σκε­ται σαν αλμυρό νερό στη θάλασσα και στους ωκεανούς.  Από την τεράστια αυτή ποσότητα γλυκού νερού ένα μικρό μέρος, γύρω στο 12%, μπορεί να θεωρηθεί εκμε­­ταλ­λεύσιμο γιατί το υπόλοιπο είτε βρίσκεται με μορφή πάγου είτε σε τόσο μεγάλο βάθος μέσα στη γη που η χρησιμοποίηση του θεωρείται αδύνατη ή οικο­νο­μικά ασύμφορη. Παγκοσμίως περίπου το 69% του ετήσιου καταναλώσιμου νερού χρησιμοποιείται στη γεωργία, το 23% στη βιομηχανία και το 8% για οικιακή χρήση. Η Ελλάδα κατ’ εξοχήν γεωργική χώρα, καταναλώνει το 90% περίπου του χρησιμοποιήσιμου υδατικού δυναμικού της στη γεωργία.

Επίσης αυτό που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες είναι το γεγονός ότι η φυσική ποιότητα των υδατικών συστημάτων έχει μεταβληθεί από την επίδραση των ποικίλων ανθρωπίνων δραστηριοτήτων και χρήσεων του νερού αφού οι επιφανειακοί υδατικοί πόροι ποτάμια, λίμνες, θάλασσες και οι υπόγειοι υδροφόροι ορίζοντες δέχονται μεγάλες ποσότητες ρύπων.

Έτσι συνδυασμένες προσπάθειες καταβάλλονται από τους επιστήμονες για να βρεθούν νέοι υδατικοί πόροι, καθώς επίσης να επι­­τευχθεί  μια ορθολογιστικότερη εκμετάλλευση τους, ώστε να περιοριστεί στο ελά­χιστο η σπατάλη τους.  Οι ημέρες που το νερό ήταν φυσικός πόρος φθηνός και άφθονος είναι πλέον παρελθόν. Αν κοιτάξει κανείς πίσω στην ανθρώπινη ιστορία θα δει, ότι οι πρώτοι μεγάλοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν στις κοιλάδες ποταμών και σημαντικοί πολιτισμοί κατέρρευσαν όταν τα αποθέματα του νερού τελείωσαν ή η διαχείριση τους δεν ήταν σωστή.

Στις ημέρες μας έχει ενισχυθεί η ση­μα­­σία της σωστής διαχείρισης του, για την επίτευξη σταθερής ανάπτυξης ιδιαί­τερα στις ξηρές και ημίξηρες περιοχές της γης. Η ορθολογική διαχείριση, ο προγραμματισμός και σχεδιασμός των υδατικών πόρων έχει απολύτως κατανοηθεί και είναι ιδιαίτερα επιβεβλημένη από το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός χωρών οφείλει τα υδατικά του αποθέματα στη ροή των ποταμών που πηγάζουν έξω από τα σύνορα τους. Έτσι γίνεται αντιληπτό ότι το ενδεχόμενο μιας παγκόσμιας σύγκρουσης τον 21^ο αιώνα για το νερό είναι  πολύ  πιθανό. Επομένως θα  πρέπει  πριν  τα υδατικά αποθέματα φτάσουν στο τέλος,  να γίνει μια ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων που θα σχεδιάζει σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο τη βέλτιστη χρήση του νερού όχι μόνο προς το παρόν αλλά και για το μέλλον και αυτό προϋποθέτει την αυστηρά επιστημονική αποτίμηση των υδατικών πόρων σε συνδυασμό με τα κλιματολογικά χαρακτηριστικά των επιμέρους περιοχών της περιφέρειας, λαμβάνοντας υπόψη τις κλιματικές αλλαγές και τις παρατηρούμενες φυσικές καταστροφές.

(Υ.Γ. Με αφορμή μια σπασμένη σωλήνα νερού που τρέχει στη γειτονιά μου και δεν ξέρω πόσο καιρό θα τρέχει ... )